Tekst 5
Le Roux: ‘[…het is belangrijk ] voor den ethnograaf, zoveel mogelijk met de Papoea’s alleen te verkeren, teneinde hen rustig te kunnen observeren in hun gewone dagelijkse leven. Gaarne neemt hij daarvoor allerlei onaangenaamheden en ongeriefelijkheden op zich, trotseert vuil, rook en vlooien, wanneer hem toegestaan wordt bij hen in de huizen te overnachten; hij laat het zich welgevallen, dat een Papoea zich naast hem op het veldbed plaatst en vertrouwelijk een arm om hem heen slaat; bij kleine vergrijpen als diefstallen van onbetekenende zaken knijpt hij liever een oog toe dan zich de inboorling, door scherp daartegen op te treden, tot vijand te maken. Vóór alles toch is het den ethnograaf er om te doen de vriendschap en het vertrouwen van de Papoea te verwerven en daarom trekt hij het liefst op onderzoek uit zonder enigerlei gewapende macht, of houdt deze zoveel mogelijk op de achtergrond.’
Tekst 6
Le Roux: ‘De prijzen voor ethnografica bedroegen in den beginne bij de Dèm niet meer dan 3 schelpjes voor een mooi rotanpantser [zie vitrine], waaraan men maandenlang had gewerkt; eveneens voor een schoudertas [zie vitrine] versierd met dubbele rijen slagtanden van varkens. Voor 2 schelpjes kreeg men een fraai geslepen stenen bijl, een mooie versierde nettas of een boog met een bundel van 10 pijlen. Een stenen mes, kleine siertasjes, gewone draagnetten, peniskokers, enz. waren met één klein schelpje of een handvol kralen al ruim betaald. In het Kema-dal en de Doraboe-vallei waren waarschijnlijk onder invloed van het grote aantal kauri’s [schelpen] dat het merengebied in de laatste tijd heeft overstroomd, de prijzen dezer voorwerpen buitengewoon gestegen. Zeer fraaie, nieuw gevlochten rotanharnassen, die ik in de kampong Mbàmba te zien kreeg, wilde men mij tegen géén enkele prijs afstaan; zelfs een bod van 30 goede schelpjes en 3 ijzeren bijlen werd niet aanvaard. De schoudertassen met varkensslagtanden waren slechts te bemachtigen voor 20 schelpjes.’

Onderwijs

Lesmateriaal
• Op expeditie!
• Midden-Sumatra
• Noord-Amerika
• Suriname
• Centraal Nieuw-Guinea
• Praktische Opdracht
• Informatie voor docenten

Onderwijs

Centraal Nieuw-Guinea
Gebruik de informatie op deze site over de expeditie.

  1. a. Wat maakt deze expeditie zo anders dan de andere als je kijkt naar het team en de spullen die ze meenemen?
    b. Welke vervoermiddelen werden gebruikt?

  2. Eén van de onderwerpen die werden onderzocht was de antropologie (volkenkunde). Welke onderdelen horen daarbij? Kruis de juiste onderdelen aan:
    het verzamelen van planten
    Het leren van de taal
    het ruilen van voorwerpen met de bevolking
    het gebied in kaart brengen
    stenen verzamelen
    fotograferen van de bevolking
    beschrijven hoe de mensen wonen
  3. Bekijk de foto’s. De expeditieleden wilden de bevolkingsgroepen die ze op hun tochten tegenkwamen onderzoeken. Ze wilden bijvoorbeeld weten hoe groot ze gemiddeld waren. Er zijn een paar foto’s te zien die tijdens metingen zijn gemaakt (antropologische foto’s). Bestudeer nu eerst tekst 5 en de tekst Mensbeeld onder Tijdgeest.
    Later is er veel discussie ontstaan over het opmeten van mensen. ‘Zo ga je niet met je medemensen om’ was een veelgehoorde kritiek.
    a. Geef van de onderstaande stellingen aan of je het er mee eens bent of niet.
    - het opmeten van mensen voor onderzoek moet worden verboden
    - het onderzoeken van mensen en het opmeten gebeurde in een tijd dat dit heel gewoon werd gevonden
    - de expeditieleden keken naar de bewoners van Nieuw-Guinea met een Europese blik (Eurocentrisme)
    b. Kies een van de stellingen uit vraag 3a. Waarom ben je het hier wel of niet mee eens?

  4. Lees tekst 6.
    a. Le Roux vertelt in de tekst dat de prijzen voor voorwerpen in korte tijd flink omhoog zijn gegaan. Hoe komt dit volgens hem?
    b. Wat vind jij van de ‘prijs’ die de expeditieleden voor de voorwerpen moesten betalen? Is die hoog of laag in jou ogen?
    c. De laatste jaren is er discussie over de vraag of de voorwerpen (dit zijn soms ook schedels en delen van lichamen) die door Europese landen zijn meegenomen uit hun koloniën niet moeten worden teruggegeven aan de oorspronkelijke bezitters. Wat vind jij? Moet Nederland de voorwerpen die zijn meegenomen uit Indonesië, Suriname en andere landen teruggeven? Geef twee argumenten voor je antwoord.

  .

  
 
.